Hoe kan een goed gebrachte boodschap ervoor zorgen dat je iets doet, of dat je juist iets laat? En wat moeten communicatieprofessionals veranderen, om het gedrag van andere mensen te kunnen veranderen? Donderdag 20 juni 2019 vond C-Day plaats: hét vakcongres van Logeion, de Nederlandse beroepsorganisatie voor communicatieprofessionals. Om dieper in te gaan op de vraag hoe je gedrag effectief verandert, werd prof. dr. Rick van Baaren geïnterviewd door BNR, organiseerden we een inspiratielezing en gaven we live advies in ons GedragsLab.
Weinig tijd, wel benieuwd?
Pak hier de 3 take-aways mee van het interview van prof. dr. Rick van Baaren door BNR Nieuwsradio, live vanaf C-Day:
1. Onthoud dat gedrag uiteindelijk je doel is
“Ik denk dat het voor professionals in communicatie en reclame ontzettend belangrijk is om te blijven realiseren dat communicatie een middel is en geen doel. Het doel is bijna altijd gedrag. Je wilt dat iemand een product koopt, een goede burger is, et cetera. Wat gedragsveranderingskennis toevoegt, is even van dat middel weggaan en eerst nadenken: wat wil ik dat die persoon gaat doen, hoe komt het dat die persoon dat niet doet, en op welke systemen kan ik inspelen om dat voor elkaar te krijgen?”
2. Gedragsverandering is nodig om persoonlijke en maatschappelijke doelen te behalen
“Waarom zou je gedrag überhaupt willen veranderen? Bijvoorbeeld omdat je weet dat mensen uiteindelijk gelukkiger worden van ander gedrag dan dat ze nu vertonen, zoals gezonder gaan eten. Het kan zijn dat je mensen kan helpen om te doen wat ze eigenlijk zouden willen doen. Daarnaast zijn sommige gedragingen problematisch: je kunt niet met z’n allen in de file blijven staan of asociaal zijn op straat. Er zijn dus zowel sterke persoonlijke als maatschappelijke redenen om gedrag te willen veranderen.”
3. Een spraakmakende campagne betekent nog geen gedragsverandering
“Het probleem met eigenlijk alle campagnes die gaan over het slechte gedrag – ‘dit gebeurt zo veel, doe het niet’ – is dat het averechts werkt. Het laten zien of horen van probleemgedrag stimuleert het brein onbewust om dat ook te gaan doen (bijvoorbeeld geweld tegen ambulancepersoneel en het uitschelden van scheidsrechters). Mensen zijn kuddedieren en deze sociale norm communiceren dient als inspiratie voor je brein. Impact, agenderen en bewustwording haal je hier mee, maar op gedrag werkt het niet of averechts. In essentie is het heel simpel: je moet laten zien wat je wilt, en niet wat je niet wilt.”
Benieuwd naar de rest van het interview (45 min.) met prof. dr. Rick van Baaren? Luister het hier terug:
Meer weten over gedragsveranderingstechnieken? Lees hier over technieken als sociale bewijskracht & weerstand erkennen, toegelicht aan de hand van het boek ‘Hidden Persuasion: 33 psychological influence techniques in advertising’.
Zelf aan de slag met jouw communicatievraagstuk en leren hoe je gedrag langdurig, effectief verandert? In onze postacademische opleiding tot Gedragsveranderaar leer je hoe gedrag tot stand komt en hoe je gedragsverandering in jouw eigen werkpraktijk kan toepassen.
